Witamina B6: działanie, cena, dawkowanie, występowanie. Na co pomaga witamina B6?

Witamina B6 to zbiorcza nazwa dla sześciu pochodnych pirydyny, z których najbardziej znana jest pirydoksyna. Witamina B6, a konkretniej jej aktywna forma – fosforan pirydoksalu – wpływa na funkcjonowanie układu odpornościowego, tworzenie hemoglobiny, gospodarkę hormonalną oraz wpływa na glukoneogenezę i tworzenie niacyny.

Witamina B6 (pirydoksyna) uczestniczy w przemianach aminokwasów, wpływa na wzrost stężenia glukozy w mięśniach, a także bierze udział w syntezie hemoglobiny. U ludzi niedobór witaminy B6 objawia się nudnościami wymiotami, stanem zapalnym oraz uszkodzeniem skóry i błon śluzowych, zaburzeniami psychicznymi, drgawkami, zapaleniem wielonerwowym i niedokrwistością mikrocytamą. Hormonalne środki antykoncepcyjne zwiększają zapotrzebowanie na pirydoksynę. Pirydoksyna jest łatwo wchłaniana po podaniu doustnym i przekształcana do czynnego fosforanu pirydoksalu, magazynowana jest w wątrobie a wydalana z moczem.

Zapotrzebowanie dorosłego człowieka na witaminę B6 wynosi około 1–2 mg na dobę. Terapeutycznie często stosuje się dawki znacznie wyższe, w przedziale 50–200 mg na dobę, a nawet 2–7 g/d.

Dzienna dawka tej witaminy powinna być w czasie ciąży zwiększona o 50 proc. Jest ona konieczna między innymi do wytwarzania przeciwciał odpornościowych oraz czerwonych krwinek. Ułatwia również wchłanianie magnezu, łagodzi stresy, zapobiega anemii – co jest bardzo ważne w ciąży. Witamina B6 jest też ważna dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka. Jej najbogatsze źródła to mięso, ryby, mleko, drożdże, fasola, produkty z pełnego ziarna, jajka, orzechy, banany, kiwi, pomarańcze, brokuły.

Niedobór witaminy B6 może wywoływać objawy ze strony układu nerwowego, takie jak:

• drgawki,
• depresja,
• apatia,
• bezsenność,
• ogólne pogorszenie samopoczucia,
• obniżenie sprawności procesów myślowych,
• zapalenie nerwów.

Do innych objawów niedoboru witaminy B6 należą:

• zmniejszenie odporności na infekcje, stany zapalne skóry (łojotokowe zmiany na twarzy, podrażnienie języka i błon śluzowych jamy ustnej),
• niedokrwistość,
• kamica nerkowa,
• zmęczenie,
• nudności,
• odruchy wymiotne,
• zaburzenia w funkcjonowaniu mięśnia sercowego,
• zwiększenie ryzyka powstawania nowotworów, natomiast u dzieci – opóźnienie umysłowe,
• nieprawidłowości w budowie kości,
• objawy padaczkowe,
• drażliwość.

Niedobór witaminy B6 jest ważnym czynnikiem ryzyka rozwoju miażdżycy, stąd niedobór tej witaminy zwiększa ryzyko udaru i choroby niedokrwiennej serca.

Nadmiar witaminy B6 wydalany jest z moczem, jednak bardzo duże dawki (100-250 razy większe niż zalecane) mogą wywołać drętwienie, niezgrabność ruchów dłoni i stóp. Dawki ok. 200 mg dziennie mogą wywołać uzależnienie, także u płodu (tzw. zespół uzależnienia od pirydoksyny), dlatego też nie powinno się zażywać dawek większych niż zalecane.

Witamina B6 występuje w rozmaitych produktach żywnościowych. Do najbogatszych źródeł należą: groch włoski, ryby (dorsz, śledzie, tuńczyk), mięso (wątróbka, wołowina, cielęcina), ziemniaki i inne warzywa skrobiowe, a także niektóre owoce (np. banany, ale nie cytrusy). Występuje w: orzechach włoskich, ziarnach pszenicy i żyta, nasionach słonecznika, pieczywie razowym, ryżu, bobie, mleku, drożdżach piwnych, żółtkach jajka, szpinaku.

Przykładowo Vitaminum B6, tabletki, 50 mg, 50 szt kosztuje od 3,5 do 4,5 zł