Zastanów się, zanim coś zażyjesz

Ważne

Ważne

O co zapytać lekarza lub farmaceutę w aptece:

jakie lek ma działanie i na co ma nam pomóc
kiedy należy go stosować - przed czy po jedzeniu
co się stanie, jeśli ominiemy jedną dawkę
jakich potraw i napojów wtedy unikać
przyznać się, jeśli zażywamy już inne leki przepisane przez innego lekarza

Z ulotek dołączanych do różnych leków wynika, że chyba taki nie istnieje, który by nie wywoływał żadnych skutków ubocznych. Do zamieszczania tego typu ostrzeżeń firmy farmaceutyczne są jednak bezwzględnie zobowiązane. Natomiast rolą lekarza jest dobranie odpowiedniego lekarstwa i jego dawkowania, tak, aby pacjent uwierzył w sens leczenia. I nie próbował tego robić na własną rękę.

- Czasem chorzy, niestety, uważają, że dany lek może im zaszkodzić i sami ograniczają sobie dawkę, zażywając go - zamiast trzy razy dziennie - raz lub dwa razy - mówi mgr farm. Janina Jędrzejewska z opolskiej apteki "Pod Orłem". - Niektórzy realizują receptę tylko częściowo, a ich lekarz nic o tym nie wie i dochodzi do mylnego przeświadczenia, że kuracja była nietrafiona. Na pewno po części wynika to też z tego, że coraz więcej ludzi nie stać na wykupienie wszystkich lekarstw. Dlatego trzeba ten problem jakoś rozwiązać, a powinno się tym zająć Ministerstwo Zdrowia.

Do częstych "przewinień" popełnianych przez pacjentów należą też:

przerwanie leczenia - ktoś poczuł się lepiej, więc uważa, że zażywanie przepisanych leków można wstrzymać, tymczasem grozi to nawrotem choroby, nieraz w jeszcze ostrzejszej postaci

niesprawdzanie terminów przydatności - zażywanie specyfików nawet grubo po terminie ważności, choć producent go dokładnie określa - grozi to np. zatruciem

zażywanie jednocześnie kilku leków o tym samym profilu działania, zawierających tę samą czynną substancję, choć mających różne nazwy - grozi to przedawkowaniem i również zatruciem; taką substancją jest np. paracetamol, który występuje m.in. w panadolu, apapie i efferalganie

przekroczenie zalecanych dawek

zażywanie różnych preparatów na własną rękę - np. aspiryna stosowana w dużych dawkach przez dłuższy czas może zaostrzyć istniejącą już u kogoś chorobę wrzodową.

Pod lupą

Pod lupą

Kierowco, tych leków nie zażywaj:

tabletek przeciwbólowych - zażyte w większej dawce spowalniają szybkość reakcji i upośledzają sprawność umysłową
zastrzyków przeciwbólowych - mogą wywoływać nawet lekkie otępienie lub nadpobudliwość
środków przeciwalergicznych - mogą wywołać senność, otępienie, zaburzenie koordynacji ruchów
środków przeciwdepresyjnych - zażywane w wysokich dawkach mogą wywołać wzmożoną senność, zaburzenia ostrości widzenia, zawroty głowy
środków uspokajająco-nasennych - wywołują senność, spowolnienie reakcji, osłabienie, a u niektórych osób zmęczenie i niepokój
z leków okulistycznych - atropiny - zaburza widzenie

- Poważnym błędem popełnianym przez pacjentów jest zażywanie leków na przykład na przeziębienie i chodzenie do pracy - podkreśla Janina Jędrzejewska. - Tymczasem powinno się wtedy zostać w domu, w ciepłym otoczeniu, aby "wygrzać" chorobę. Bo może to grozić poważnymi powikłaniami.

Lekami, zażywania których absolutnie nie powinno się przerywać, są antybiotyki. Tymczasem niejedna osoba tak robi, a nawet ten sam niedokończony antybiotyk zażywa potem z powodu kolejnego zachorowania - czasem na zupełnie inną dolegliwość.

- Antybiotyk trzeba koniecznie zażywać do końca - podkreśla opolska farmaceutka - gdyż działa on na dane bakterie. Niedokończenie kuracji grozi tym, że część z nich przetrwa, gdyż wytworzy reakcje obronne na ten lek, uodporni się na niego. Potem ten sam antybiotyk może już nie zadziałać, jeśli będzie znowu potrzebny.

Stosowanie pewnych specyfików musi się przerwać np. przed jakąś operacją. Niektóre z nich, choćby aspiryna, mogą bowiem nasilić w trakcie zabiegu skłonność do krwawienia, z kolei inne - wywołać jego nadmiar bądź np. przedłużyć działanie leków znieczulających. O tym jednak powinien poinformować pacjenta dużo wcześniej lekarz.

Bardzo ważne jest odpowiednie przechowywanie leków. Nie powinno się ich stawiać w zbyt mocno nagrzanych pomieszczeniach ani w miejscach zbyt wilgotnych, choćby w łazience, gdyż mogą utracić swoje właściwości.