Badacz katakumb z Dzielowa w gminie Baborów. Niezwykła historia księdza Josefa Wilperta

Joanna Rostropowicz
Z lewej jedno z wielu odkrytych i opisanych przez ks. Josefa Wilperta (z prawej) starożytnych malowideł - postać w postawie modlitewnej z rozłożonymi rękami.
Z lewej jedno z wielu odkrytych i opisanych przez ks. Josefa Wilperta (z prawej) starożytnych malowideł - postać w postawie modlitewnej z rozłożonymi rękami. Archiwum autorki
Urodzony w Dzielowie w gminie Baborów ksiądz Josef Wilpert był światowej sławy uczonym, znawcą katakumb i wczesnochrześcijańskiego malarstwa. Od roku 1926 wykładał jako profesor w Papieskim Instytucie Archeologii Chrześcijańskiej.

Urodził się 21 lub 22 sierpnia 1857 r. w Dzielowie koło Baborowa, gdzie chodził też do szkoły, ale w 12. roku życia musiał opuścić dom rodzinny i zamieszkać na stancji w Głubczycach, gdyż w owym czasie przebycie dwa razy w ciągu dnia dzielącej dom od szkoły odległości 17 km było praktycznie niemożliwe.

Szkołę średnią ukończył w 1877 r. Odbył służbę wojskową. Zaś w semestrze zimowym 1880/81 rozpoczął w Innsbrucku studia filozoficzno-teologiczne. Drugiego lipca 1883 Josef Wilpert otrzymał świecenia kapłańskie. Prymicje odprawił 29 lipca 1883 r. w kościele Najświętszego Serca Jezusowego w Innsbrucku.

Nie był materiałem na duszpasterza. Jego pasją była archeologia chrześcijańska. Za zgodą biskupa, kardynała Fürstenberga z Ołomuńca jesienią 1884 roku ks. Wilpert udał się na dwuletnie studia do Rzymu. Otrzymał tam stypendium Campo Santo Teutonico, kościelnej instytucji naukowej sięgającej czasów Karola Wielkiego.

Przewodnikiem naukowym śląskiego pasjonata był Giovanni Battista de Rossi, prawnik zwany „księciem katakumb”, który w literaturze fachowej uchodzi za twórcę nowoczesnej archeologii chrześcijańskiej. Obaj badacze byli związani przyjaźnią i współpracą naukową aż do śmierci de Rossiego w 1894 roku.

- Badanie katakumb rozpoczęliśmy od najważniejszych, św. Kaliksta - pisał we wspomnieniach ks. Wilpert. Potem penetrowaliśmy następne - Domicylli, Pretekstata, Pryscylli i inne. Z doświadczonym grabarzem przeszukiwaliśmy wszystkie galerie zazwyczaj kilkukondygnacyjnych katakumb. Notowaliśmy i opisywaliśmy obrazy, kopiowaliśmy ciekawsze inskrypcje, tak by dokładnie odwzorować ich kształt. Moją uwagę zwróciły przede wszystkim dzieła malarskie pokrywające ściany podziemnych korytarzy, grobowców i nisz. Wabiły mnie pięknymi kolorami.

Osiągnięcia ks. Wilperta w zakresie badań nad sztuką starochrześcijańską i katakumbami są do dziś uważane za przełomowe. Nic dziwnego, że uczony był zasypywany honorami i odznaczeniami.

M. in. w roku 1893 cesarz pruski Wilhelm II przyznał mu królewski Order Koronny klasy drugiej. Ks. Wilpert był członkiem Niemieckiego Instytutu Archeologicznego. W 1892 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Fakultetu Teologicznego Królewskiej Akademii w Muenster. Od roku 1926 wykładał jako profesor w Papieskim Instytucie Archeologii Chrześcijańskiej.

Z czasem nadwątlone w katakumbach zdrowie zaczęło dawać się uczonemu we znaki. Pod koniec życia profesor zmagał się z wieloma chorobami i starością. Zmarł 13 lutego 1944 roku w wyniku upadku ze schodów.

od 16 latprzemoc
Wideo

CBŚP na Pomorzu zlikwidowało ogromną fabrykę „kryształu”

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska