Kopernik będzie miał swojego motyla. Żeby go zobaczyć, trzeba wyjechać do Peru

O odkryciu poinformował Uniwersytet Jagielloński. Naukowcy, biorący udział w wyprawie w peruwiańskie Andy natknęli się na nieznany dotąd gatunek na granicy lasu, na wysokości około 3500 m n.p.m.

Chodzi o bardzo niedostępny obszar Andów, do którego można było dostać się wyłącznie śmigłowcem, przy pomocy peruwiańskiej armii. Trud się opłacił - w trakcie badań odkrytych zostało wiele innych gatunków motyli z różnych grup taksonomicznych. Gatunek Catasticta copernicus został opisany w czasopiśmie naukowym "Zootaxa" przez zespół autorów, którego troje członków to pracownicy Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Catasticta jest motylem z rodziny bielinkowatych, z której poznano do tej pory i opisano do tej pory ponad 100 gatunków. Wydawało się, że rodzaj ten jest dość dobrze poznany.

Samce catastica copernicusą są mocno terytorialne i przepędzają inne owady z miejsca, w którym oczekują na samice. Wybierają strategiczne pozycje nad koroną drzewa lub nad ostrym grzbietem górskim i w godzinach okołopołudniowych aktywnie go pilnują.

W zbiorach Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ znajdują się 4 osobniki Catasticta copernicus (3 samce i 1 samica), a kolejnych 11 okazów znajduje się w innych kolekcjach w Europie.

- Droga do stwierdzenia, że badany okaz należy do nowego gatunku bywa długa i żmudna – mówi dr Rafał Garlacz z Centrum Edukacji Przyrodniczej UJ. - Wymaga ona przede wszystkim zweryfikowania i sprawdzenia we wszystkich dostępnych kolekcjach oraz literaturze informacji na temat gatunków już znanych. Wiąże się to często z potrzebą wykonania różnorodnych analiz – zarówno morfologicznych i anatomicznych, ale także molekularnych czy biochemicznych. Dopiero wyniki z wszystkich procedur pozwalają na pewne stwierdzenie odkrycia nowego gatunku. Badania taksonomiczne to długi proces prowadzony w bardzo wąskiej specjalizacji, który jest niezbędny do poznania zależności ewolucyjnych. Dotychczasowe badania wskazują, że Andy są najbardziej bioróżnorodnym miejscem na Ziemi.

Badacz odkrywający nowy dla nauki gatunek ma przywilej wybrania mu nazwy. Ta musi być zgodna z odpowiednim kodeksem, jednak odkrywca ma w tym względzie dużą swobodę .

- Raz nadana nazwa nie może być usunięta, wymazana – po niej pozostaje na zawsze w literaturze naukowej - podkreśla dr Rafał Garlacz. - Uhonorowanie osoby poprzez zapożyczenie nazwy od jej imienia lub nazwiska jest swego rodzaju pomnikiem, którego nie można obalić.