Pracę może stracić 10 tys. osób, a polski budżet nawet 7 mld zł – oto szacunkowa prognoza ekspercka dotycząca branży drzewnej

Kilkadziesiąt minut temu media w Polsce obiegła informacja o zapowiedzi zwolnień w IKEA Industry w Wielbarku (woj. warmińsko-mazurskie. Na przełomie czerwca i lipca szwedzki gigant ma zredukować tam zatrudnienie o 40 osób – wynika z komunikatu spółki. Według doniesień lokalnych mediów liczba ta może jednak wzrosnąć nawet do 200 osób. Czy oprócz oficjalnego powodu cięć tj. spadku zamówień, ograniczenie liczby załogi może być związane z rządowymi zapowiedziami wyłączenia części drzewostanu z gospodarki leśnej?

Od kilku lat polski przemysł drzewny zmaga się z coraz większymi problemami związanymi z dostępnością surowca, co przekłada się na coraz poważniejsze kłopoty tego ważnego sektora naszej gospodarki. Według danych Deloitte zawartych w raporcie: „Analiza scenariuszowa wpływu ograniczenia możliwości pozyskania surowca drzewnego przez Lasy Państwowe na sytuację społeczno-ekonomiczną w Polsce”, pozyskanie drewna i gospodarka leśna mają ważne znaczenie dla polskiego rynku pracy, szczególnie na obszarach wiejskich i słabo uprzemysłowionych. Co stanie się z setkami tysięcy miejsc pracy, jeśli gospodarka leśna skurczy się o jedną piątą, w związku z wyzwaniami klimatycznymi przyjętymi przez rząd? Deloitte przygotował trzy symulacje.

Obecnie przy pozyskaniu surowca drzewnego i utrzymaniu zasobów leśnych pracuje w Polsce ponad 55,5 tys. osób. Do tego należy jednak doliczyć około 19 tys. osób, które pracują w mikrofirmach (podmioty do dziewięciu osób). To jednak jeszcze nic, bo ogólnie rzecz biorąc w polskim sektorze leśno-drzewnym pracuje obecnie ponad 461 tys. osób, z czego ponad 200 tys. stanowią pracujący w branży meblarskiej. Spośród tej grupy (461 tys. osób) aż 136 tys. jest zatrudnionych w branży produkcji drewna i wyrobów z drewna. Kłopot w tym, że wraz z pierwszymi zwolnieniami może pojawić się efekt tzw. kuli śniegowej – tak dzieje się w przypadku klastrów, gdzie istnienie jednej firmy zależy od drugiej.

Ten ważny sektor polskiej gospodarki szczyci się także 6 proc. udziałem w polskim PKB i od dawna także dużym eksportem, choć ostatnie lata nie były dla niego łaskawy, w tym w szczególności dla branży meblarskiej, która mocno odczuła skutki inflacji, a wcześniej pandemii.

- Obecnie, przy wyłączeniu z gospodarki leśnej 20 proc. lasów, które zarządziło Ministerstwo Klimatu i Środowiska, najbardziej realna jest prognoza, która przewiduje spadek o 20 proc. - ocenia Michał Strzelecki, dyrektor Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Producentów Mebli.

Według analiz Deloitte mniejsza ilość surowca na rynku wpłynie na bardzo wiele branż. Producenci papieru, mebli i innych produktów z drewna, które stanowią znaczną część eksportu Polski, doświadczą spadku produkcji i konkurencyjności. Zmniejszoną dostępność surowca drzewnego odczują również dostawcy energii elektrycznej, gazu, budownictwo, handel hurtowy i detaliczny, co przełoży się na wyższe ceny i mniejszą dostępność produktów – czytamy w raporcie.

W dłuższej perspektywie ograniczenie pozyskania drewna doprowadzi do zahamowania inwestycji z powodu niepewności co do przyszłej dostępności surowca, a także przyczyni się do wzrostu bezrobocia. Jak bardzo? Oto kilka scenariuszy:

Scenariusz 1: spadek pozyskania drewna o 10 proc.

• spadek wartości dodanej brutto w polskiej gospodarce o 3,7 mld zł,
• utrata ponad 5,2 tys. miejsc pracy utrzymywanych przez sektor leśny w całej gospodarce, co stanowi 8,2 proc. stanu z 2019 roku.

Scenariusz 2: spadek pozyskania drewna o 20 proc.

• spadek wartości dodanej brutto w polskiej gospodarce o prawie 7 mld zł,
• utrata ponad 9,8 tys. miejsc pracy utrzymywanych przez sektor leśny w całej gospodarce, co stanowi 15,6 proc. stanu z 2019 roku.

Scenariusz 3: spadek pozyskania drewna o 40 proc.

• spadek wartości dodanej brutto w polskiej gospodarce o 13,9 mld zł,
• utrata ponad 19,6 tys. miejsc pracy utrzymywanych przez sektor leśny w całej gospodarce, co stanowi 31,2 proc. stanu z 2019 roku.

Źródła: Ogólnopolska Izba Gospodarcza Producentów Mebli, Deloitte,"Tygodnik Szczytno".