Moc sposobów na przemoc

Konkurs ogłoszono w ramach kampanii "Szkoła bez Przemocy", prowadzonej przez dziewiętnaście dzienników regio- nalnych, w tym "Nową Trybunę Opolską". Mogły w nim uczestniczyć szkoły, które przystąpiły do naszej akcji (na Opolszczyźnie jest ich 87).

Zadanie uczestników było proste - opracowanie projektu, którego celem jest zapobieganie przejawom agresji wśród uczniów i zastosowanie go w praktyce. W każdym województwie wyłoniono zwycięzców. Na Opolszczyźnie zostali nimi Zespół Szkół Zawodowych nr 1 ze Strzelec Opolskich, Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 w Prudniku i Publiczne Gimnazjum nr 2 w Racławicach Śląskich.

- Korzystamy z atutu, jakim jest mała szkoła, u nas nikt nie jest anonimowy - tłumaczy Agata Reiter, pedagog w gimnazjum w Racławicach Śląskich.
Przystąpili do konkursu, choć w szkole nie ma większych problemów z przemocą. Wydarzył się tylko jeden głośny incydent, kiedy dwie uczennice klasy II pobiły się na oczach swoich kolegów.

- To był wybuch emocji po dłuższych zatargach - mówi Agata Reiter. - Przez dwa miesiące dziewczyny chodziły na rozmowy do mnie, do wychowawcy, dyrektora. Na koniec zaproponowałam im spisanie kontraktu, w którym same określiły, czego nie mogą robić wobec siebie. Poskutkowało. Teraz normalnie ze sobą rozmawiają.
Do wiejskiego gimnazjum w Racławicach chodzi 117 uczniów aż z 9 miejscowości. Wspólnie uczą się dzieci ze Śląska, mówiące gwarą, i potomkowie przesiedleńców ze Wschodu.

- Nikt się u nas nie śmieje z gwary śląskiej - mówi dyrektor szkoły Krystyna Ruzik. - Wszyscy natomiast chcą się nauczyć choć kilku gwarowych wyrażeń.

- Czujemy się tu bezpiecznie - przyznają Ola Adamów, Magda Gajdemska i Dawid Iwaszkiewicz, uczniowie gimnazjum.

- Ale problemem jest u nas wulgarne słownictwo - przyznaje pani pedagog.
W szkolnej ankiecie (która była częścią tego projektu) młodzież sama zaproponowała surowe podejście do osób agresywnych: wzywanie policji, relegowanie ze szkoły. Uczniowie chcą pomagać nauczycielom na dyżurach w czasie przerw. Trudniej im było pogodzić się z inną decyzją rady rodziców i rady pedagogicznej: od lutego nie wolno przynosić do szkoły telefonów komórkowych.

- Za pieniądze z nagrody w każdej klasie wyszkolimy mediatora, który będzie rozwiązywał konflikty - zapowiada dyrektor Krystyna Ruzik.

Zespół Szkół Zawodowych nr 1 w Strzelcach Opolskich to największa szkoła w powiecie. Uczy się w niej 1464 młodych ludzi (klasy zawodowe, technikum i liceum profilowane). - Jak w każdej szkole i u nas zdarzają się przypadki agresji: przepychanki, czy bójki - przyznaje Mirosława Stańczak, wicedyrektor szkoły. - Mamy swój program profilaktyki i program wychowawczy, realizowany przez cały rok. Udział w kampani "Szkoła bez Przemocy" traktujemy jako działanie dodatkowe, uzupełniające.

Ważne

Ważne

Kampanię "Szkoła bez Przemocy" prowadzimy od kwietnia ubiegłego roku. Jej celem jest przeciwdziałanie przemocy w polskich szkołach przez zwiększenie świadomości problemu, zmianę postaw wobec przemocy, a także dostarczenie szkołom konkretnego wsparcia i narzędzi, które skutecznie i systemowo zwalczałyby to zjawisko.
W naszym konkursie wzięło udział 916 projektów. Jury konkursy podjęło swą decyzję w oparciu o wstępną ocenę projektów przeprowadzoną przez ekspertów ze Stowarzyszenia Psychoprofilaktyki Szkolnej "Spójrz inaczej". Każdy projekt oceniany był przez dwóch niezależnych ekspertów wg następujących kryteriów:
- działania dostosowane do zakładanych celów
- zaangażowanie, uczestnictwo społeczności szkolnej w działaniach
- długofalowość projektu (możliwość kontynuacji działań)
- nowatorstwo, oryginalność projektu.
Na podstawie wstępnej oceny wyłoniono 139 projektów, które otrzymały najwyższe oceny. Wśród nich jury konkursu wytypowało 64 projekty, które zostały nagrodzone. W tym trzy z Opolszczyzny.

Szkoła mieści się w trzech budynkach, chodzą do niej m.in. dzieci z rodzin trudnych, patologicznych albo takich, w których rodzice przebywają na stałe na Zachodzie. Część z nich jest pod opieką kuratorów lub Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. W takiej sytuacji konflikty się zdarzają. Po to, żeby było ich jak najmniej, powołano do życia zespoły klasowe (wychowawca, pedagog i nauczyciele poszczególnych przedmiotów). Regularnie się spotykają i pomagają uczniom w rozwiązywaniu problemów.

W ramach projektu dla uczniów organizowane są spotkania z policjantami, pogadanki ze szkolnym psychologiem. To właśnie on tłumaczy uczniom, jak sobie można z agresją poradzić. W szkole odbywają się również treningi zastępowania agresji. Uczniowie brali udział w konkursach na plakat, prezentację multimedialną i esej o tematyce "Szkoła bez Przemocy". Każdy prowadzi dzienniczek. Rodzice mogą sprawdzać, co się dzieje w szkole z jego dzieckiem.

"Żegnaj lato na rok" to hasło projektu, za który nagrodzono prudnicką Szkołę Podstawową nr 3. - To wyróżnienie jest dla nas sygnałem, że nasze działania idą w dobrym kierunku - mówi Władysława Wróblewska, dyrektor szkoły.

Ich projekt obejmował m.in. prowadzenie cyklu zajęć "Spójrz inaczej na agresję". - Pani opowiadała nam scenkę z problemem, a my zastanawialiśmy się, jak go rozwiązać. To był bardzo dobry pomysł - mówi Aleksandra Zając, uczennica klasy czwartej.

Uczniowie spotkali się z policjantem, uczestniczyli w wędrówce "Marsz po zdrowie na Kopę Biskupią", wędrowali śladami Dębowego Ludka nad Żabie Oczko. Duża część programu dotyczyła zagospodarowania uczniom wolnego czasu, także w soboty. Zorganizowano więc integracyjny piknik rodzinny. Dla rodziców przygotowano zajęcia warsztatowe "Jak wygrać z agresją", szkolenia dotyczące problemów okresu dorastania.

W "Trójce" nawet podczas ferii słychać uczniowski gwar. Dziewczęta ćwiczą układy taneczne, chłopcy grają w kosza. Największym powodzeniem cieszą się zajęcia informatyczne. Wszystko odbywa się w ramach realizacji programu "Ferie Zimowe w Szkole - Bezpieczne i Zdrowe". To tylko jeden z wielu sposobów na stworzenie przyjaznej atmosfery.

Każda ze zwycięskich szkół otrzyma bon edukacyjny o wartości do 5 tysięcy złotych. Pieniądze będzie można wydać na szkolenia dla nauczycieli, czy warsztaty zapobiegające agresji dla uczniów.