Pierwsza część wczorajszej konferencji przygotowanej przez Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej i Muzeum Śląska Opolskiego poświęcona była sytuacji w Rejencji Opolskiej. Żyjącą tu polską mniejszość przedstawił prof. Marek Masnyk (UO).
- W spisie z 1910 r. 57 proc. mieszkańców deklarowało na tym obszarze jako ojczysty język polski lub polski i niemiecki - mówi prof. Masnyk. - W 1925 takich osób było ok. 550 tys. w tym 380 tys. przyznawało się tylko do polskiego. To była ludność etnicznie polska. Ale to nie oznacza, że wszyscy mieli polską świadomość narodową. Dla większości pojęcie ideologicznej ojczyzny było obce.
Profesor radzi do statystyk z tamtego czasu podchodzić ostrożnie. Do Związku Polaków w Niemczech należało 5-7 tys. osób. Ale jednocześnie w wyborach do Sejmu na listę polską głosowało ponad 50 tys.
Im bliżej wojny, tym deklaracji polskości było mniej - mówi prof. Masnyk. - Zniechęcał strach i brak niezależności ekonomicznej.
Prof. Ryszard Kaczmarek równie ostrożnie radził podchodzić do liczb opisujących mniejszość niemiecką w województwie śląskim.
- Według spisu z 1931 roku mieszkało tu 90 tys. Niemców na 1 mln 100 tys. osób, czyli trochę ponad 7 procent. Sądząc po wynikach wyborów Niemców było znacznie więcej - około 120-200 tys. Z tego 30-35 tys. angażowało się aktywnie w działalność organizacji.
Profesor przypomniał, że działalność mniejszości niemieckiej w Polsce w XX-leciu międzywojennym została dość wnikliwie opisana przez historyków.
- Ale obowiązywał imperatyw, by w tych badaniach koncentrować się przede wszystkim na działalności politycznej - mówił prof. Kaczmarek. - Działalność choćby towarzystw literackich czy szerzej życie społeczne jest w znacznej części nadal nieznane.
Konferencja była także okazją do pokazania sytuacji Żydów w Opolu (dr Maciej Borkowski, Instytut Śląski) i w województwie śląskim (dr Aleksandra Namysło, IPN Katowice). Dr Piotr Pałys z Instytutu Śląskiego przedstawił działalność Czechów w Rejencji Opolskiej, a dr hab. Krzysztof Nowak (UŚ) problemy narodowościowe na Zaolziu.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
