Gorzów Śląski, Kluczbork i Olesno na filmie z 1940 roku! Odnaleziono archiwalną taśmę

Autor archiwalnego nagrania wideo z 1940 roku zabiera nas w filmową podróż. Najpierw zwiedza Kluczbork, później pokazuje niemal cały Gorzów Śląski, kręci też sceny z samochodu, jadąc do Olesna.

Na początku widzimy basztę zamkową w Kluczborku, wejście do urzędu z niemieckim czarnym orłem na drzwiach, a w następnej scenie landauer, jadący w stronę rynku. W tle widać zabytkowym kościół ewangelicki. Kolejne ujęcia pokazują nam dzisiejszą ulicę Mickiewicza, z budynkiem poczty oraz ogólniaka.

Miasto jest niemal puste. Oprócz landauera widać jeszcze tylko na rynku jeden zaparkowany samochód (być może należący do autora filmu), a puściutką ulicą Mickiewicza jedzie tylko jeden rowerzysta.

Także na dworcu kolejowym, na którym widzimy tablicę z niemiecką nazwą miasta Kreuzburg, stoi pociąg, ale nie widać ludzi.

Później przenosimy się do Gorzowa Śląskiego. Tutaj na ulicach widzimy już więcej osób. Kamerzysta pokazuje panoramę całego rynku. Widać m.in. sklep kolonialny, a także budynek karczmy, w której dzisiaj mieści się dom kultury.

Autor filmu sfilmował też wszystkie budynki, których dzisiaj już nie ma. Dzięki temu możemy dokładnie odtworzyć, jak wyglądał Gorzów Śląski ponad 80 lat temu.

Kamera zarejestrowała również wiosenne roztopy, które zupełnie zalały pola i łąki przy drodze do Szyszkowa. Widzimy niemieckiego żandarma, który patroluje okolicę z karabinem na ramieniu.

W pewnym momencie w tle kadru widać kłęby białego dymu i przemykającą ciuchcię z wagonami. To słynna kolejka Paulinka, która kursowała między Olesnem a Zawisną!

Przy budynku pocztowym zaś stoi autobus.

- Paulinką można było dostać się do Olesna, zaś autobus był wozem pocztowym, który kursował dwa razy dziennie do Kluczborka i Byczyny, przewożąc ludzi oraz listy - wyjaśniał nieżyjący już Lucjan Jurczyk, znawca historii miasta i autor książki „Zarys dziejów Gorzowa Śląskiego”.

Na koniec filmu autor zabiera nas w podróż do Olesna. Przez okno samochodu filmuje drogę, pokazuje też zabytkowy drewniany kościół św. Anny.

Lucjan Jurczyk już po roku 2000, kiedy pierwszy raz obejrzał to nagranie, próbował ustalić, kto jest autorem 10,5 minutowej taśmy.

- Prawdopodobnie jest nim mężczyzna w płaszczu i kapeluszu, którego widać kilka razy na filmie. Ustaliłem, że nazywał się on na nazwisko Lipa, grób jego matki do dzisiaj jest na gorzowskim cmentarzu - opowiadał Lucjan Jurczyk. - Nie wiem niestety, jak miał na imię, ani czym się zajmował, ani kim jest kobieta, z którą widać go na filmie. Nie znamy też odpowiedzi na pytanie, co robił w Gorzowie Śląskim w 1940 roku, kiedy większość mężczyzn była na wojnie.

Lucjan Jurczyk próbował znaleźć odpowiedź na te wszystkie pytania. Znalazł kontakt z rodziną Lipy, mieszkającą w Niemczech.

- Napisałem do nich list z pytaniami, niestety nie dostałem na nie odpowiedzi - relacjonował Lucjan Jurczyk.

Archiwalny film zdigitalizował (czyli wykonał cyfrową kopię) Mariusz Grabowski, miłośnik historii z Gorzowa Śląskiego, który niestety zginął w tragicznym wypadku motocyklowym kilka lat temu.

- Film ten przegrałem najpierw na kasecie VHS od nauczyciela historii Andrzej Łuczaka - opowiada Mariusz Grabowski. - Później, żeby taśma VHS nie przepadła, skopiowałem nagranie w formacie cyfrowym.

Film ma prawie 10, 5 minuty długości. W czołówce czytamy, że został nakręcony w 1940 roku na taśmie firmy AGFA.