Jak kanonicy zadłużyli parafię w Oleśnie

Mirosław Dragon
Mirosław Dragon
Krypta ks. Infułata Leopolda Labora. Pewnie przewracał się w grobie, kiedy widział, jak jego następca Daniel Bessling zadłużył i zrujnował konwikt w Oleśnie.
Krypta ks. Infułata Leopolda Labora. Pewnie przewracał się w grobie, kiedy widział, jak jego następca Daniel Bessling zadłużył i zrujnował konwikt w Oleśnie. Mirosław Dedyk
Kanonicy regularni administrowali oleską parafią od 1353 do 1801 roku. Wykończyły ich długi.

Zakon Kanoników Regularnych Laterańskich sprowadził do Olesna w 1353 roku książę opolski Bolko II.

Początkowo w oleskim klasztorze miał mieszkać prepozyt z czterema braćmi. Pierwszym prepozytem został ksiądz Jan (Johannes), kapelan księcia Bolka II.

Oleski konwent kanoników regularnych nosił nazwę Dom świętego Michała Archanioła.

Oprócz kościoła parafialnego św. Michała (wzmiankowanego już w 1226 roku, stojącego do dzisiaj tuż przy oleskim Rynku) zakonnicy otrzymali także staw rybny, młyn wodny, łąk, a w kolejnych latach otrzymali także wioski: Zarzyska (dzisiejsze Skrońsko), Kościeliska, Ligotę Oleską, Jastrzygowice, Borki Wielkie i Małe.

Pod koniec XIV wieku dochody kanoników wzrosły czterokrotnie, dzięki konfliktowi króla Władysława Jagiełły z Piastami opolskimi. Właścicielem Olesna był wtedy wojewoda krakowski Spytko z Melsztyna , bliski współpracownik Jagiełły.

Spytko kierował wyprawą rycerzy przeciwko księciu Władysławowi II Opolczykowi. Jagiełło podarował mu Olesno, które wojewoda zajął zbrojnie. Spytko v dał zakonnikom prawo pobierania cła z komory celne.

Kanonicy dostali także prawo do sprzedawania piwa i gorzałki. Prawo do wyszynku wpłynęło jednak negatywnie na reputację zakonników. Oleśnianie byli zgorszeni urządzanymi w konwikcie hucznymi pijatykami, podczas których wino i piwo lało się strumieniami.

Na znak protestu rada miejska wraz mieszkańcami Olesna postanowili zbudować własny kościół. Niewielki, drewniany kościół pw. Ciała Chrystusowego stanął w połowie XV wieku na Małym Przedmieściu, za murami miejskimi. Sprowadzono księdza altarystę, który odprawiał dwie msze święte tygodniowo. Obok kościoła zbudowano przytułek dla ubogich.
Konflikt kanoników z oleśnianami został zażegnany przez nowego proboszcza Jakuba, który zaprosił do klasztoru radnych, „aby pojednać się na wszystkie czasy”.

Wiek XVIII był złotym wiekiem oleskich kanoników. Otrzymali kolejne wioski i folwarki: Kiełbasin, Młynek, Wytokę, Biskupice, Gronowice, Świercze i Wojciechów.

Zakonnicy zyskali również prestiż: ks. Dominik Respondek otrzymał w 1730 r. tytuł prałata, a ks. Leopold Labor w 1752 roku uzyskał od papieża Benedykta XIV godność infułata.

Po nich jednak rządy w w oleskim konwikcie objął prałat Daniel Bessling, który zasłynął z pijaństwa i zamiłowania do hazardu.

Właściciel ziemski z Bodzanowic hrabia von Reichenbach zapisał, że prałat Bessling hucznie bawił się na balach maskowych z pochodniami.

Oleski proboszcz zadłużył konwikt, za niespłacone długi został nawet aresztowany.

Kronikarz Józef Lompa zanotował ostatnią próbę ratowania konwiktu w Oleśnie. Jedna z zamożnych parafianek chciała pożyczyć pieniądze, ale jej krewny wybił jej ten pomysł z głowy.
- Dla kogo to? Co? Dla tych? A dyć mój ojciec im pieniądze na dwa nowe ołtarze złożył, które miały być całe wyzłocone, a już tak dawno stoją, jak snycerz postawił, ponieważ fundusz przepili - tłumaczył jej.

Klasztor zamknięto, ale kanonicy administrowali parafią w Oleśnie jeszcze do 1801 roku, kiedy zmarł ostatni z nich ks. Franciszek Ksawery Kuschel, a jego miejsce zajął duchowny diecezjalny, ksiądz Jan Galetzka

Zakon Kanoników Regularnych Laterańskich zlikwidowała pruska sekularyzacja w 1810 roku.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na nto.pl Nowa Trybuna Opolska