Nowy burmistrz Piotr Gręda bije na alarm: Olesno będzie w ścisłej czołówce najbardziej zadłużonych samorządów

Na początek pytanie, które zadają chyba wszyscy mieszkańcy Olesna i okolic: kiedy otwarcie nowego basenu?
Rozruch planujemy na 21 czerwca. Czasu zostało jest naprawdę mało, jeśli nie uda się otworzyć basenu na początek wakacji, to zrobimy to na początku lipca.

Drugie pytanie, które zadają wszyscy oleśnianie: czy będą jakieś zmiany kadrowe w urzędzie?
Od razu po wyborach powiedziałem, że daję sobie 3 miesiące na poznanie pracy urzędu oraz na zrobienie bilansu otwarcia. Wówczas podejmę decyzję o zmianach kadrowych oraz zmianach w organizacji pracy niektórych wydziałów.

Jak będzie wyglądać ten bilans otwarcia?
Jesteśmy w trakcie wyboru profesjonalnej firmy, która wykona audyt i sprawdzi, jaki jest stan faktyczny finansów gminnych.

W ostatnim rankingu „Wspólnoty” gminy Olesno nie było wśród najbardziej zadłużonych gmin.
Ponieważ procent zadłużenia był obliczany od rekordowych wydatków budżetowych w tym roku i przed emisją obligacji na 15 milionów złotych. Gmina musiała wyemitować obligacje tak ogromną kwotę, żeby zbilansować budżet. Pragnę jednak podkreślić, że wspomniana wysokość obligacji była zaplanowana w budżecie na 2024 rok. Podjęcie tak trudnej decyzji, szczególnie dla nowych radnych, nie było łatwą decyzją. Aktualnie gmina Olesno ma 28 milionów zł zadłużenia, ale do tego dojdzie wspomniane 15 milionów zł z obligacji. Niestety, w 2025 roku zadłużenie gminy osiągnie już 48-procentowe zadłużenie.

Są przecież na Opolszczyźnie bardziej zadłużone gminy.
Obawiam się, że w przyszłym roku będziemy już, niestety, w ścisłej czołówce najbardziej zadłużonych samorządów. Sytuacja budżetu jest taka, że musieliśmy uruchomić dodatkowo 6-milionowy debet na rachunku gminy, żeby zachować płynność finansową i móc wypłacić pensje pracownikom jednostek organizacyjnych gminy. W najbliższych miesiącach Regionalna Izba Obrachunkowa przeprowadzi w naszej gminie kompleksową kontrolę finansów Olesna.

Przecież te miliony z zadłużenia zostały przeznaczone na inwestycje.
Jakie inwestycje?

Nowy basen, centrum szkolenia strażaków, blok mieszkaniowy SIM.
Czy to są inwestycje? Inwestycje to są takie przedsięwzięcia, które zakładają przychody w przyszłości. Np. robimy kanalizację i wodociąg, budujemy drogi, żeby pozyskać inwestorów, którzy zapłacą podatki i utworzą miejsca pracy. Natomiast te budowy, które pan wymienił, generują tylko dodatkowe koszty dla gminy. Wiem, że wielu mieszkańców czeka na nowy basen, ale trzeba sobie szczerze powiedzieć, że jego koszty utrzymania mogą okazać się wysokie.

Jak wysokie?
Próbowałem się dowiedzieć jako radny i nie otrzymałem nigdy odpowiedzi. Ma sam rozruch potrzebujemy 350 tysięcy zł. Do Oleskiej Laguny dopłacamy do roku milion złotych, ale ona działa niemalże cały rok, podczas gdy basen otwarty tylko latem.

Centrum Szkolenia Służb Ratowniczych będzie przecież zarabiać na tym szkoleniu?
O ile mi wiadomo, żadnej umowy na to nie podpisano. Była tylko dotacja na budowę. Teraz musimy dobrze przemyśleć, jak to rozruszać.

Pana poprzednik Sylwester Lewicki rządził Olesnem przez 18 lat. Sprawnie pozyskiwał dotacje, zwłaszcza ostatnio. Podkreślał przed wyborami, że budżet gminy na ten rok jest rekordowy.
I rzeczywiście jest największy w historii, ale również pod względem zadłużenia i niedoszacowania. Inwestować też trzeba z głową. Robiony jest teraz generalny remont szkoły podstawowej nr 2. To bardzo potrzebna inwestycja, ale zaplanowana została wymiana rurek do ciepłej wody, a do zimnej już nie. Gdyby np. pękły za rok, to trzeba by kuć świeżo po remoncie. Na wymianę instalacji do zimnej wody trzeba dodatkowe 140 tysięcy zł, ale w budżet gminy jest pusty!

Czyli zapowiada pan, że nie będzie kolejnych inwestycji, bo nie ma pieniędzy?
Mamy do zrobienia potężne inwestycje: kanalizację Łowoszowa, Grodziska, w przyszłości także Borek Małych. Ale na te inwestycje trzeba mieć wkład własny, a tymczasem bieżącą działalność gminy trzeba finansować z debetu! Cieszę się, że radni zaczynają pytać o finanse gminy, o obligacje, bo w poprzedniej kadencji mało kto kierował takie pytania do poprzedniego burmistrza.

Jak ocenia pan 18-letnie rządy Sylwestra Lewickiego?
Myślę, że wyniki wyborów, które Sylwester Lewicki przegrał już w pierwszej turze, są najlepszą oceną.

Ale ja pytam, jak pan ocenia?
Ambiwalentnie. Były sukcesy, ale i porażki. Doceniam wiele rzeczy, szczególnie rozbudowę oczyszczalni ścieków, ale poprzednik pozostawił po sobie bardzo zły stan finansów gminy. Będziemy musieli bardzo rozważnie wydawać każdą złotówkę oraz wprowadzić program oszczędnościowy.

Na ostatniej sesji starej rady gminy radni jednogłośnie nadali Sylwestrowi Lewickiemu honorowe obywatelstwo, najwyższe odznaczenie gminne. Dlaczego nie wziął pan udziały w głosowaniu?
Nie mogłem, ponieważ po wygraniu wyborów na burmistrza automatycznie wygasł mój mandat radnego.

A gdyby pan mógł, to jak by pan zagłosował?
Po głębszym namyśle głosowałbym raczej przeciw.

Dlaczego?
Uważam tę uchwałę za przedwczesną. Takie odznaczenia nadaje się po jakimś czasie, kiedy jest lepsza perspektywa, większa wiedza, a tym samym ocena jest bardziej obiektywna. Poza tym to było już po wyborach, kiedy tylko 6 radnych z poprzedniej kadencji dostało się do nowej rady. To aktualna rada miejska powinna ewentualnie głosować nad taką uchwałą.